Wystawianie faktur za wykonaną pracę lub sprzedane produkty jest często konieczne, aby otrzymać wynagrodzenie od klienta. Jednak nie zawsze musimy mieć zarejestrowaną działalność gospodarczą, aby legalnie to robić. Istnieje kilka sposobów na wystawienie faktury bez posiadania firmy.
Jak legalnie wystawiać faktury bez rejestracji działalności?
Osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej mogą wystawiać faktury, jeśli spełniają pewne warunki. Przede wszystkim należy pamiętać, że faktura powinna zostać wystawiona za faktycznie wykonaną usługę lub sprzedany towar. Nie może to być fikcyjna transakcja mająca na celu uzyskanie korzyści podatkowych.
Po drugie, przychód z takiej faktury trzeba rozliczyć w PIT-36 lub PIT-37 i odprowadzić podatek dochodowy. Można skorzystać z preferencyjnej 19% stawki podatku zamiast progresywnej. Wystawiając fakturę jako osoba fizyczna automatycznie rozliczamy się w ten sposób z urzędem skarbowym.
Co ważne, wystawianie faktur bez działalności gospodarczej jest legalne tylko do pewnej kwoty. Przychody roczne nie mogą przekroczyć 50% minimalnego wynagrodzenia (w 2023 r. to 66 600 zł).
Kiedy potrzebna jest faktura a kiedy rachunek?
Rachunek i faktura mogą wydawać się podobne, ale istnieją między nimi różnice. Rachunek wystawiamy zazwyczaj dla osób fizycznych, a fakturę dla firm. Rachunek nie musi zawierać NIP nabywcy. Faktura natomiast umożliwia odliczenie VAT.
Dodatkowo, rachunek wystawia się za usługi, w przypadku których nie mamy pewności, czy zostaną wykonane. Natomiast fakturę wystawiamy po zrealizowaniu usługi lub sprzedaży towaru, kiedy należność za nią jest bezsporna.
Jakie dane muszą znaleźć się na fakturze bez firmy?
Faktura wystawiona przez osobę fizyczną powinna zawierać:
- Dane wystawcy (imię, nazwisko, adres)
- Dane nabywcy (nazwa firmy i adres lub imię, nazwisko)
- Numer NIP nabywcy
- Datę wystawienia
- Nazwę usługi lub towaru
- Kwotę netto
- Stawkę VAT
- Kwotę brutto
Faktura powinna być wystawiona w języku polskim i podpisana przez wystawcę. Można ją wystawić ręcznie lub korzystając z dostępnych wzorów i programów finansowo-księgowych.
Jakie konsekwencje grożą za wystawianie faktur bez uprawnień?
Karalne jest wystawianie faktur niezgodnie z prawem. Jeśli urząd skarbowy wykryje, że wystawiliśmy fikcyjne faktury lub przekroczyliśmy próg przychodów dla osób fizycznych, może nałożyć na nas dotkliwe sankcje.
Konsekwencją jest dodatkowe opodatkowanie nieujawnionych przychodów. Musimy też liczyć się z karami finansowymi – od dwukrotności do pięciokrotności zaniżonego podatku dochodowego. W skrajnych przypadkach grozi nam nawet odpowiedzialność karna.
Jak rozliczać się z ZUS i urzędem skarbowym bez działalności?
Osoby wystawiające faktury bez zarejestrowanej działalności gospodarczej nie muszą odprowadzać składek do ZUS. Od przychodów z faktur odliczają jedynie zaliczkę na podatek dochodowy.
Aby rozliczyć się z urzędem skarbowym, w terminie do końca kwietnia należy złożyć PIT-36 lub PIT-37 wraz z załącznikiem PIT/B. W zeznaniu wykazujemy przychody z faktur oraz kwotę zapłaconego podatku.
Jak korzystać z 50% kosztów uzyskania przychodów bez firmy?
Osoby fizyczne, które otrzymały należność na podstawie faktury, mogą pomniejszyć przychód o wspomniane 50% kosztów uzyskania przychodów. Oznacza to, że podatek zapłacimy tylko od połowy kwoty z faktury.
Aby to zrobić, wystarczy w rozliczeniu rocznym PIT odjąć połowę przychodu - urząd skarbowy sam naliczy podatek od obniżonej podstawy. Trzeba jednak pamiętać, że łączne przychody nie mogą przekroczyć limitu.
Jakie wzory faktur dostępne są dla osób bez działalności?
Istnieje kilka możliwości wystawienia poprawnej faktury bez posiadania firmy:
- Ręczne wypełnienie blankietu faktury
- Skorzystanie z darmowych wzorów online
- Wygenerowanie faktury w programie finansowo-księgowym
- Wystawienie online za pomocą faktura.pl, inFakt czy Favendo
Należy jednak sprawdzić, czy wybrany sposób wystawiania faktur spełnia wszystkie wymogi prawne dla takiego dokumentu.
Kiedy musisz zapłacić podatek od faktury wystawionej jako osoba fizyczna?
Osoby fizyczne w większości przypadków rozliczają się z urzędem skarbowym raz w roku. Jednak w pewnych sytuacjach trzeba zapłacić podatek zaliczkowo:
- Przy pierwszej sprzedaży towaru lub usługi dla danego kontrahenta
- Przy przekroczeniu limitu przychodów równowartości 15 000 zł
- Na żądanie urzędu skarbowego
Wówczas w ciągu 7 dni od otrzymania zapłaty musimy odprowadzić podatek. W praktyce często potrącamy zaliczkę na podatek już przy wystawianiu faktury.
Podsumowując, wystawianie faktur jako osoba fizyczna jest legalne, o ile spełnimy określone warunki. Pozwala to na dodatkowy, niezależny zarobek bez konieczności rejestrowania działalności. Jednak warto zawsze sprawdzać bieżące przepisy i upewnić się, że właściwie rozliczamy się z urzędem skarbowym.
Podsumowanie
Wystawianie faktur przez osoby fizyczne bez działalności gospodarczej jest możliwe i legalne, o ile spełnione są odpowiednie warunki. Należy jednak pamiętać o limitach przychodów, właściwym rozliczaniu podatków oraz umieszczaniu wszystkich wymaganych danych na fakturze. Korzystając z tej możliwości, warto na bieżąco śledzić zmiany w przepisach podatkowych, aby uniknąć nieprawidłowości.