Nieściągalne należności od kontrahentów to poważny problem wielu przedsiębiorców. Straty finansowe z tego tytułu mogą negatywnie wpłynąć na płynność finansową firmy i utrudnić regulowanie własnych zobowiązań. Na szczęście przepisy podatkowe przewidują pewne rozwiązania, które pozwalają choć częściowo zrekompensować przedsiębiorcom poniesione z tego powodu koszty. Jednym z nich jest ulga na złe długi w podatku VAT.
Czym są złe długi w rozumieniu przepisów podatkowych?
Złe długi to inaczej należności nieściągalne - takie, których nie udało się wyegzekwować od kontrahentów mimo podjętych działań. W VAT za zły dług uznaje się wierzytelność, która nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze. Innymi słowy, jeśli kontrahent nie zapłacił faktury w terminie i nie udało się tego wyegzekwować w ciągu 90 dni od tego terminu, taka wierzytelność traktowana jest jako nieściągalna i może stanowić podstawę do zastosowania ulgi.
Kiedy można skorzystać z ulgi na złe długi w VAT?
Ulga na złe długi przysługuje w momencie, gdy spełnione zostaną łącznie następujące warunki:
- wierzytelność stała się nieściągalna (kontrahent nie zapłacił w terminie 90 dni od upływu terminu płatności),
- od wręczonej kontrahentowi faktury VAT minęło co najmniej 6 miesięcy,
- podatnik w prawidłowy sposób udokumentował nieściągalność należności,
- pierwotnie podatek VAT od tej transakcji został rozliczony i wpłacony do urzędu skarbowego.
Jakie warunki trzeba spełnić, aby zastosować ulgę na złe długi?
Oprócz powyższych ogólnych zasad, istnieją też bardziej szczegółowe warunki, które należy spełnić, aby móc skorzystać z ulgi na złe długi w VAT:
- Podatnik musi złożyć czynny żal - tzn. sam z siebie, dobrowolnie poinformować urząd skarbowy o nieprawidłowościach.
- Podatnik nie może być w trakcie postępowania kontrolnego lub podatkowego w zakresie rozliczania tej samej transakcji.
- Między podatnikiem a kontrahentem nie mogą istnieć powiązania kapitałowe - np. jeden podmiot nie może posiadać udziałów w drugim.
- Należność nie może być objęta postępowaniem upadłościowym kontrahenta.
Jak udokumentować nieściągalność należności, aby skorzystać z ulgi?
Kluczowe znaczenie ma właściwe udokumentowanie bezskutecznych prób odzyskania należności. Przedsiębiorca powinien mieć dowody na potwierdzenie podjętych działań. Mogą to być np.:
- kopie wystawionych wezwań do zapłaty,
- korespondencja z kontrahentem,
- notatki z rozmów telefonicznych,
- protokoły z bezskutecznych wizyt u dłużnika,
- informacje komornika o braku majątku pozwalającego na zaspokojenie roszczeń,
- postanowienie sądu o umorzeniu postępowania egzekucyjnego.
W jaki sposób obliczyć kwotę ulgi na złe długi w podatku VAT?
Kwota ulgi odpowiada tej części VAT, która proporcjonalnie przypada na nieściągalną należność. Oblicza się ją według następującego wzoru:
kwota ulgi = kwota nieściągalnej należności netto x stawka VAT
Przykład: Przedsiębiorca wystawił fakturę na 5000 zł + 23% VAT = 1150 zł. Mimo podjętych działań nie udało mu się wyegzekwować tej należności. Kwota ulgi na złe długi wyniesie więc: 5000 zł x 23% = 1150 zł
Jak rozliczyć ulgę na złe długi w deklaracji VAT?
W zależności od sytuacji ulgę na złe długi rozlicza się w deklaracji VAT-7 poprzez:
- zmniejszenie podatku należnego ALBO
- zwiększenie podatku naliczonego.
Można to zrobić w okresie rozliczeniowym, w którym należność stała się nieściągalna lub w jednym z dwóch następnych okresów.
Czy ulga na złe długi dotyczy również podatku dochodowego?
Tak, podobne rozwiązanie funkcjonuje również w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) oraz fizycznych (PIT) prowadzących działalność gospodarczą. Przedsiębiorca może zaliczyć nieściągalne należności do kosztów uzyskania przychodów.
Jakie konsekwencje grożą za niezasadne zastosowanie ulgi na złe długi?
Należy pamiętać, że ulga na złe długi to rozwiązanie, z którego można skorzystać wyłącznie, gdy faktycznie wystąpiła nieściągalna należność, której nie udało się odzyskać pomimo podjętych działań. Jeśli organy podatkowe udowodnią, że przedsiębiorca zastosował ulgę niezasadnie, będzie musiał zwrócić otrzymaną korzyść podatkową wraz z odsetkami. Dodatkowo grozi mu wysoka sankcja finansowa sięgająca 30% kwoty zaniżonego podatku.
Podsumowanie
Ulga na złe długi to rozwiązanie, które pozwala odzyskać część poniesionych kosztów, gdy mimo wysiłków nie udało się wyegzekwować należności od kontrahenta. Aby skorzystać z ulgi, trzeba spełnić szereg warunków formalnych i posiadać dokumenty potwierdzające podjęte działania windykacyjne. Ulga obejmuje zarówno VAT, jak i podatek dochodowy. Jej zastosowanie wiąże się jednak z koniecznością dochowania należytej staranności i przestrzegania przepisów, aby uniknąć sankcji skarbowych.
Tagi
Udostępnij artykuł
